Τρίτη 14 Φεβρουαρίου 2012

Τα «νήματα» και τα «κενά» του σύμπαντος


Αν θέλουμε να φανταστούμε τις μεγαλύτερες δομές στο σύμπαν, τότε θα πρέπει να ξεκινήσουμε από τα άστρα που κατά δισεκατομμύρια συνθέτουν τους γαλαξίες. Αυτοί με τη σειρά τους σχηματίζουν σμήνη γαλαξιών που και αυτά τελικώς ενώνονται σε υπερσμήνη, αποτελώντας τα λεγόμενα «γαλαξιακά νήματα» ή «μεγάλα τείχη», τα οποία είναι οι πιο εκτεταμένες γνωστές δομές ύλης στο σύμπαν. Αυτές έχουν μήκος 50 με 80 μεγαπαρσέκ και  συνθέτουν έναν κοσμικό ιστό που, όπως φαίνεται στη φωτογραφία, υφαίνεται μέσα στην απεραντοσύνη του σύμπαντος.


Τα μεγάλα κενά που διακρίνονται (voids) αποκαλύφθηκε πρόσφατα ότι έχουν τη μορφή τεράστιας φούσκας, στην επιφάνεια της οποίας βρίσκονται τα γαλαξιακά σμήνη ή  «νήματα» που αναφέρθηκαν προηγουμένως.


Τα «κενά» περιέχουν από ελάχιστους ως καθόλου γαλαξίες και ανακαλύφθηκαν το 1978 από τους αστρονόμους Stephen Gregory και  Laird A. Thompson. Έχουν διαστάσεις από 11 εως 150 μεγαπαρσέκ και τα μεγαλύτερα ονομάζονται υπερκενά. Τα «κενά» όπως και τα «νήματα» είναι αποτέλεσμα της δημιουργίας του σύμπαντος μετά τη μεγάλη έκρηξη.


Αν και είναι δύσκολο για έναν άνθρωπο να συλλάβει το μέγεθος  και το μεγαλείο αυτών των δομών, ωστόσο  θα μπορούσε κάποιος να φανταστεί πόσο διαφορετικός θα ήταν ο νυχτερινός ουρανός σε έναν πλανήτη κάποιου μοναχικού άστρου στο κέντρο ενός από αυτά τα μεγαλειώδη «κενά». Εκεί όπου σε αντίθεση με τον ουρανό της Γης, ο οποίος είναι διάσπαρτος από άστρα και γαλαξίες, το μοναδικό, ιδιαίτερα αμυδρό φως θα προερχόταν από μακρινά υπερσμήνη γαλαξιών που ίσα-ίσα θα διέκοπταν το απόλυτο σκοτάδι που θα κυριαρχούσε.


Θα μπορούσε άραγε η ανθρώπότητα να εξελιχθεί χωρίς τη γονιμοποιό δύναμη του αστροφώτιστου ουρανού ;