Κυριακή 10 Ιουνίου 2012

«Κρυφακούoντας» το σύμπαν



Η ατμόσφαιρα της Γης εμποδίζει το μεγαλύτερο μέρος της ακτινοβολίας των ουράνιων αντικειμένων  να φτάσει στην επιφάνειά της. Έτσι, τα ζώα και τα φυτά μπορούν να επιβιώνουν για εκατομμύρια χρόνια προστατευμένα από θανατηφόρες ακτινοβολίες, όπως οι ακτίνες - Χ και η υπεριώδης ακτινοβολία. Αντίθετα τα ραδιοκύματα ενώ μπορούν και διαπερνούν την ατμόσφαιρα δεν είναι επικίνδυνα για τα έμβια πλάσματα. Οι αστρονόμοι παρακολουθούν εδώ και δεκαετίες τον ουρανό και τις διάφορες ραδιοπηγές με δεκάδες ραδιοτηλεσκόπια χρησιμοποιώντας τεχνικές, όπως η συμβολομετρία, η οποία επιτυγχάνεται με τη σύνδεση πολλών μικρότερων ραδιοτηλεσκοπίων έτσι ώστε να δρούν σαν ένα ενιαίο πανίσχυρο όργανο. Πριν 20 χρόνια οι ραδιοαστρονόμοι οραματίστηκαν ένα γιγαντιαίο τηλεσκόπιο που θα αποτελούνταν από χιλιάδες μικρότερα τηλεσκόπια διασκορπισμένα σε διάφορες ηπείρους και τα οποία συνολικά θα είχαν την ισχύ ενός ραδιοτηλεσκοπίου με μέγεθος δίσκου 1 τετραγωνικό χιλιόμετρο. Στο πρόγραμμα ενδιαφέρονται να συμμετέχουν η Αυστραλία, ο Καναδάς, η Κίνα, η Ιταλία και άλλες χώρες. Αποφασίστηκε το σύμπλεγμα των τηλεσκοπίων να κατασκευασθεί στη Νότια Αφρική και την Αυστραλία, δηλαδή σε χώρες με μεγάλες ανοιχτές εκτάσεις χωρίς ραδιο-παρεμβολές και οι οποίες είναι φιλικές προς την Αστρονομία. Τα ραδιοτηλεσκόπια θα περιλαμβάνουν κλασικές αντένες, διατάξεις χαμηλής συχνότητας όπως και διατάξεις μεσαίας συχνότητας, έτσι ώστε να καλύπτεται ένα εύρος συχνοτήτων από 70 MHz έως 10 GHz. Η νέα αυτή διάταξη θα έχει 50 φορές μεγαλύτερη ευαισθησία και 10.000 φορές καλύτερη απόδοση από τις καλύτερες υπάρχουσες διατάξεις. Με τη βοήθεια αυτού του ραδιοτηλεσκοπίου οι επιστήμονες θα προσπαθήσουν να ερμηνεύσουν ερωτήματα που αφορούν στη δημιουργία των πρώτων άστρων και γαλαξιών, να χαρτογραφήσουν 1 δισεκατομμύριο γαλαξίες και να ερμηνεύσουν το ρόλο που παίζει η σκοτεινή ενέργεια στην επιτάχυνση του σύμπαντος. Το γιγαντιαίο αυτό ραδιοτηλεσκόπιο θα είναι τόσο ισχυρό, ώστε να μπορεί να ανιχνεύσει ένα radar αεροδρομίου σε έναν πλανήτη 50 έτη φωτός μακριά. Μπορεί να φανταστεί κανείς  τι λογής ανακαλύψεις περιμένουν τους αστρονόμους αλλά και τους ενδιαφερόμενους πολίτες της Γης τις επόμενες δεκαετίες.